2. Sınıf E3B1 Bas Notları ve Soruları

BAS1

*Farmakolojide zehirlenmeler konusu dışında genelde ilaç isimlerinden soru gelmemiş. Zehirlenmelerle ilgili olanlar da geçen yıllarda eşleştirme şeklinde sorulmuş, o yüzden ilaç isimlerini tamamiyle ezberleyemesek de en azından göz aşinalığı elde edersek bir sorun olacağını sanmıyorum. Geri kalan kısımlarda ise genel bilgileri çok sormuşlar, mesela ilaç vücutta kararlı durum konsantrasyonuna 4-5 yarıömür sonunda ulaşır gibi.

*Tıbbi genetikte de genellikle doğru-yanlış, eşleştirme ve boşluk doldurma her sınavda sorulmuş. Bu dersten çok soru geleceği için iyi öğrenerek girersek epey yardımcı olacaktır. Özellikle genetik hastalıkların ne şekilde kalıtım gösterdiğini çok sormuşlar. Örneğin, Marfan sendromu otozomal dominant kalıtılır. Leber'in optik atrofisi mitokondriyal kalıtım gösterir gibi.

*Halk sağlığında da araştırmalarla ilgili bir soru geleceği hemen hemen belli gibi, her sene öyle sormuşlar genelikle araştırmaların özellikleri üzerinde durmuşlar. Bunun dışında aşı entegre oturumunda hocanın 2 kere gösterdiği "gerekli mi, öncelikli mi..." diye giden 7 soruyu bilmemiz faydalı olabilir, zaten geçen sene de çıkmış.

*Parazitolojide yine genelde eşleştirme sorulmuş, konuda örnek olarak yazan parazitlerin/canlıların isimlerini öğrenmemiz yararlı olabilir. Örneğim kommensalizm'de örnek olarak verilen "entamobea coli" isimli canlı eşleştirme şeklinde sorulmuş, en azından göz aşinalığı edinirsek bunları da kaçırmayız diye düşünüyorum.

*Bu blokta entegre oturumlardan da soru geliyormuş artık, o yüzden "teratojenler ve mutajenler" ile "aşı" entegre oturumlarından soru gelebilir. Birkaç tane daha panel vardı sanırım, onlardan da gelebilir tabii ama bu ikisi diğerlerine göre oldukça önemli gibi gözüküyor.

*Mikrobiyolojide bakterilerle ilgili çok soru gelmiş, bunlar genel olarak konudaki tanımları eşleştirme veya boşluğa yazma şeklinde çıkmış. Örneğin "konjugasyon" olayının resmi koyulmuş ve bizden bu olayın ismini yazmamız istenmiş. Bunun dışında "sessiz, nonsense mutasyon, inversiyon" gibi kavramların sorularda verip soru metnine uygun mekanizmayı eşleştirmemiz istenmiş. Yani konudaki tanımları iyi bilirsek bu kısımdan muhtemelen sorun yaşamayız.

*Virüslerde hangi virüsün DNA, hangisinin RNA virusu olduğunu; hangi virüsün hangi sistemi etkilediğini gibi sınıflandırma özelliklerini çok sormuşlar, örneğin Poliovirus (çocuk felci) bir çeşit RNA virüsüdür ve sinir sistemi üzerinde etkisini gösterir. Bu çeşit bilgileri bilmemizde yarar var.

BAS2

Mikrobiyoloji

Bu sinavin en cok puan içeren dersi sanırım ve konumuz bakteriler. Çıkmış sorulara baktığımızda bazı bakterilerin hastaliklarini bilmemiz gerekiyor. Bunlardan bazılarını yazıyorum.

Helicobacter pylori (gram - kivrik, spiral, basil)= kronik yüzeyel gastrik karsinom, peptik ülser, lenfoma
Yersinia pestis (gram -)= veba
Campylobacter jejuni (gram - basil)= sulu diyare, kanli dışkı
Salmonella thyphi = enterik ateş (gram -)(tifo), gastroenterit, sepsis
Bacillus antracis= şarbon (gram + aerop basil) (deri, akciğer vb. sarbonu)
Campylobacter diphteriae (gram + aerop basil) = difteri
Neisserria gonorrhoeae (gram - kok) = gonore
Clastridium tetani (gram + anaerop basil)= tetanoz
Stafilococcus aureus (gram + aerop kok) = bakteriyemi, sepsis, endokardit, osteomyelit enfektif artrit, deri enfeksiyonlari
Streptecoccus pyogenes (gram + aeorp kok) = kızıl
Bordotella pertussis (gram - basil) = Boğmaca
Francisella tularensis (gram - basil) = tularemi
Trepenoma pallidum = sifiliz (frengi)
Rickettsia prowazekii = epidemik tifüs
Rickettsa typhi= endemik tifüs

Bunların dışında da epeyce bakteri var ama özellikle cikmislarda yer alanlari yazmaya çalıştım. Bazılarının icine gram olumlu ya da olumsuz kok mu basil mi onları da yazdim, geçen sene sorulmus belki yine sorarlar. Bunların disinda hangilerinin endotoksini var hangilerinin ekzotoksini var bunlar da çıkmış.
Difteri toksini = protein sentezini önleyen toksin
Enterotoksin = kolera toksini, escherichia coli toksini
Norotoksin = tetanoz toksini
Endotoksinler gram olumsuz bakterilerde bulunur, hücre ölümüyle açığa çıkar ve lipopolisakkarid yapidadir. Il-1, TNF salimina yol açarlar.

Farmakoloji

Farmakolojiden de 20 puana yakın soru çıkması muhtemel gözükse de, hocalarımiz genel olarak her sene benzer soru tiplerini sormus. Bir sürü ilac var ama bunlarin hepsini ezberlemek yerine en önemli olanlarinin önemli kisimlarini bilmemiz yeterli olur diye düşünüyorum.

Ilaclarin hangi mekanizmayla etki ettiklerini cok sormuslar. Bazılarını not almıştım:
5-nitroimidazoller (metronidazol, ornidazol, tinidazol) = nadh ve nadph deplesyonu
Polimiksin = fosfolipidlerle etkilesir.
Vankomisin = peptidoglikan yapiyi bozar.
Fusidik asid = rna polimeraz inhibe eder.
Aminoglikozidler = 30s ve 50s (50s streptomisin haric) ribozom alt birimlerini inhibe ederler bu sayede protein sentezini bozarlar.
Siprofloksasin = dna giraz inhibisyonu
Sulfanamidler = dihidropteroat sentaz inhibisyonu
Hücre duvarında d-alanin ucuna bağlanıp protein sentezi inhibisyonu = vankomisin

Çıkmış sorulardan ve önemli ilaclardan bazılarını yazmaya çalıştım, bunun dışında ilaçların yan etkileri oldukça cok sorulmuş, bazılarını yazayım:
kloramfenikol = Yeşil diyare + gri sendrom
Sulfonamidler = fotosensitivite, ilaç ateşi, stevens-johnson sendromu
Aminoglikozidler=akut tubuler nekroz, 8. Kafa ciftinde olumsuz etki
Rifampisin = turuncu idrar
Vankomisin = flebit, red-neck sendromu
Kolesistik hepatit= eritromisin
Interstisyel nefrit = metisilin
Safra tasinda cokelti = seftriakson

Parazitoloji

Sıtma konusunda hocanın slaytlarinda ünlem işareti olan slaytlarin cikma ihtimali yüksek, zaten geçmiş yillarda da benzer sorular var.

Parazitlerin hangi morfolojik formda bulastigini cokca sodmuslar, bazılarını yazıyorum:

Entamoeba histolytica = kist + trofozoit
Balamuthia mandillaris = kist + trofozoit
Cryptosporidium parvum = ookist
Cyclospora = ookist
Mixrosporidium = spor
Giardia intestinalis = ookist ve kist
Naegleria fowleri = ookist
Plasmodium vivax = sporozoit
Leishmania infantum = promastigot

Patoloji ve immunoloji

Patolojide genel olarak interlokinler vs sorulmuş. Yangında yer alan komplemanlar, bunların işlevleri gibi yerleri birden fazla kez sormuslar. Immunolojide de benzer yerler cikmis ayrıca bastaki mhc konusundan da sorular gelmiş. Sitokinleri iyi ogrenmekte fayda var.

Bunlara ek olarak entegre oturumlardan ateş dersinden cok soru cikmis, genel olarak ateşin ozellikleri sorulmus IL-1, IL-6 ve TNF-alfa sitokinlerinin ateşi başlattığı bilgisi önemli olabilir.

Biyokimya

Biyokimyada şu oksijen metabolizmasinda yer alan ve diğer bazı enzimleri cok sormuslar. SOD, NOs, NADPH, glutatyon peroksidaz sentaz gibi enzimlerin reaksiyonlarindan soru gelebilir. Bunun dışında pratigini yaptigimiz hatta pratiginde sınav olduğumuz elektroforezdeki proteinlerin ozelliklerini de sormuslar, yine çıkabilir. Ayrıca akut faz proteinlerinin özellikleri ile ilgili bir eşleştirme sorusu da gelebilir.

Halk sağlığinda da sanırım bir konu var, hesaplamali bir soru çıkabilir geçen seneki gibi, uygulama dersinde de epey üstünde durmuslardi.

BAS3

2014 Soruları -> http://imgur.com/a/4FP7o

Mikrobiyoloji

Mikrobiyolojide 2 önemli konu başlığı var.

Virüsler

Virüslerde Candan Çiçek hocamız önemli olan yerleri slaytlarında kırmızı ile işaretlemişti. Çalışırken bu kısımlara dikkat etmek faydalı olacaktır. Hangi virusun hangi hastalığı yaptığı, nasıl bulaştığı, tanı yöntemleri pek çok soru gelmis. Bunlardan bazılarını yazıyorum.

Poliovirus -> zarfsız RNA virüsü, çocuk felci etkeni, genelde fekal-oral ve solunum yollariula bulaşır, tanısı boğaz, rektal suruntu ve molekuler yontemlerle yapılır.
Coxsackie A-> Herpangina etkeni (A16 el-ayak-ağiz hastalığı, A70 akut hemorajik kontonktivit etkeni)
Echovirus -> Aseptik menenjit etkeni
Coxsackie B-> Plörodina (seytan gribi) ve myokardit etkeni
Influenza -> hucre nukleusunda replikasyon yapan rna virüsü. damlacik yoluyla bulaşır, A turu antijenik drift yapar ve epidemilere yol açar.
Parainfluenza virus-> laringeotrakeobronşit (krup) etkeni
RSV->hemaglutinin ve norominidaz aktivitesi yok, çocuklarda en sık rastlanan solunum virüsü
Coronavirus-> zarfli tac şeklinde rna virusu, mers ve sars etkeni cinsleri var. Damlacik yoluyla bulaşır.
Rhinovirus-> nezle etkeni zarfsız rna virusu.
Adenovirus-> zarfsız dna virüsü, solunum fekal-oral gibi çeşitli yollarla bulasir. Faringeokonjonktival ateş gibi hastalıklar yapar, 47 serotipi var.
Rubella-> kizamikcik etkeni, ust solunum yollarından girer, zarfli rna virusu
Rubeola -> kızamık etkeni, rna virusu
Mumps v.-> kabakulak etkeni, rna virusu

Mantarlar

Mantarlarda tanı kriterlerini çok sormuşlar, hemen her sene çıkmış. Bunları yazıyorum ,

Köfte-makarna görünümü-> malassesia furfur
Blastospor -> Candidalar (Candida albicans 2 saatte germ tup oluşturur)
Kapsül, kapsüllü blastospor -> cryptococcus neoformans
45 derece dallanan bölmeli hif -> aspergillus fumigatus
90 derece dallanan bölmesiz hif -> rhizopus orryzea
Düzgün hyalen lifler ve artrosporlar -> trichopyton rubrum
Puro cisimciği-> Sporothrix schenkii
Endosporlu sferul -> Coccoides immitis
Tuberkulat makrokonidyum -> Histoplazma capsulatum
Yalanci hif ve germ tup olusturmayanlar Candida glabrata ve cryptococcus neoformans
Ask yapısı ve askosporlar -> piedraia hortae
Armut biçimli mikrokonidyum ve patlamış misir görünümünde makrokonidyum
-> Histoplasma capsulatum
Armut biçimde hif ve konidyum -> blastomyces dermatitidis
Kirmizi pigment olusturan kuf mantari -> penisillozis
Granuller içinde hifler -> madurella
Microsporum canis -> bölmeli hifler

Serolojik testlerden galaktomannan aspergillus'ta kullanilir mantarın üremesi veya dokuya girisi sırasında giderim gelişimi sırasında ise yarar.
ß-(1,3) D-Glukan
Mucorales ve C. Neoformans dışındaki tüm Mantarlar için tarama testi. Notlarda böyle yazıyor; sanırım sistemik mikozlar için geçerli sadece bu, deriyle ilgili olanlarda seroloji kullanılmıyor pek.

Bi de aldığım bi duyuma göre antiviraller direnç mekanizması konusundan soru varmış ama emin değilim.

Parazitoloji

3 ana konu var

Protozoonlardan toxoplasma gondii, trichomonas vaginalis, sarcocytis ve pneumocytis. Bunlardan tek soru değil de, diğer konularla karışık eslestirme sorusu gelebilecegini düşünüyorum. Çünkü protozoonlar daha cok gecen basın konusuydu ama belli olmaz tabii. Geçen yıllarda tanı yollariyla ilgili toplu eslestirme sorusu çıkmış. Mesela trichomonas urogenital sistemde hastalık yaptığı icin erkeklerde prostat masaji yolu aracılığıyla tanı konur, bunun gibi ayirici yerlerden soru gelmis.

Helmintler, bu konu en geniş olanı herhalde en çok soru da buradan gelir. Yine 3'e ayirarak devam edeyim :)

Trematodlarda hangisinin hangi dokuda yerleştiği çok çıkmış. Schistosoma turu haricinde hepsinin kapağı var ve sadece schistosomanin erkek ve disileri var.
KC trematodları -> fasciola hepatica (koyun, sigir ve insan paraziti), opisthorcis sinensis (yumusakca ve tatli su baliklariyla evrimini tamamlar), dicrocolelium dentricum
Barsak trematodları -> fasciolopsis buski (cig yenen su bitkileriyle bulasir)
AC trematodu -> paragonimus westermanii (yengecle bulaşır)
Kan trematodlari -> schistosoma mansoni, japonicum, haemotobium vb. Bunlar insanları deri yoluyla infekte eder.

Sestodlarda larvalarinin isimleri cok çıkmış

Taenia saginata -> cysticersus bovis, sigir eti ve insanlardan bulasir
Taenia solim -> cysticersus cellulosa, eger beyinde yerlesirse uzum salkimi görünümunde cysticersus racemosus
Echinococcus, yine Echinococcus, kopeklerden bulaşır
Diphyllobothrium latum -> pleurocercoid, baliklardan bulasir (balik tenyasi)
Hymenolepis nana -> cysticercoid

Nematodlarda çok fazla canlı var bu yüzden hepsinin en önemli özelliklerini bilmek yararlı olur, eslestirme şeklinde bir soru çıkması muhtemel.

Enterobius vermicularis -> geceleri perianal bolgeye yumurtalarini birakir, selofan band yöntemi ile tanisi konur.
Ascaris lumbricoides -> insan sagligi acisindan en büyük nematod. Vücut içinde cok göç ettiginden klinik tablo sayısı fazla.
Toxoxara canis ve cati -> kedi kopek parazitleri
Trichuris trichiura -> limon şeklinde yumurtası var. Ince barsaklarda yasar.
Ancylostoma duodenale ve necator americanus-> cengelli solucanlar, deri yoluyla bulaşır, birbirlerinden morfolojik olarak ayırt edilemezler. Kutanoz, akciğer ve intestinal evre olmak üzere uc evrede patoloji yapar.
Strongyloides stercostalis - > parazit ve serbest formları var
Trichinella spiralis -> kasta patoloji yapar.
Wuchereria bancrofti ve brugia malayi -> kasik lenf bezlerinde yasarlar.
Loa loa-> gozde yerleşir, calabar odemi yapar.
Dranculus medinensis-> suda yasayan cyclopslarla icme sularindan bulasir

Bir suru özellik var ben birkaç tane yazayim dedim her birinden, önemli olanlar olmasına özen gösterdim.

Arthropodlar konusuna henüz bakmadığım için bir şey yazamayacağım, sizden katkılarınızı bekliyorum :) ben de çalıştıkca gönderiyi düzenler eklerim bir şeyler.

Farmakoloji

Geçen sınavdan daha az yogun bir Farmakoloji dersi var. 2 önemli konu var,

Antiviraller

Influenzaya etkililer -> amantadin, ribavirin
Herpese etkililer -> asiklovir, valasiklovir, famsiklovir (oral biyoyararlanimi en yuksek)
Hiv e etkililer ->zidovudin (ilk kez kullanilan ilac), didanozin, lamivudin

Yan etkiler ve etki mekanizmaları hedef sınavda olduğu gibi yine çıkabilir.

Antifungaller

2 onemli soru tipi var,

Fungisid ve fungistatik etkililer. Griseofulvin ve azoller fungistatik, baska da öyle olan görmedim sanırım diğer hepsi fungisid :) (fungiststiklerde eksik varsa kontrol edip duzeltirim)

Sistemik ve lokal etkililer.

Sistemik -> amfoterisin b, kaspofungin, flukonazol, griseofulvin, ketokonazol
Lokal->mikonazol, nistatin, tiokonazol, bifonazol, oksikonazol, naftilin

Bunların dışında güvenli antibiyotik kullanimi, antihistaminik ve antialerjik ilaçlar konuları var. Antibiyotikle ilgili soru cikmamis sanırım ama antihistaminiklerle ilgili daha önce birkaç soru var.

Immunoloji

Su hipersensitivite reaksiyonlari en önemli yer gibi gozukuyor. Buralardan birkaç kısım yazayim:

Tip I-> IgE, mast ve bazofil h. aracilikli, alerjik rinit, astim, dermatit, konjonktivit, urtiker, ilac, gida, ari alerjileri ve anaflaksi ile iliskili
Tip II -> IgG, IgM ve kompleman aracilikli, akut romatizmal ates, goodpasture sendromu, myastenia gravis, pemfigus ile ilişkili
Tip III -> tip II ile ayni + IgA aracilikli, serum hastalığı ile iliskili
Tip IV -> T lenfositler, makrofajlar ve sitokinler aracilikli, tuberkulin reaksiyonu, sarkoidoz, kontakt hipersensitivite ilişkili

Biyoistatistik

2 soru gördüm ikisinde de olcum yollarindan hangilerinin ordinal (siralayici), nominal(sınıflayici) ve numerik siralama yollarindan hangisi olduklarını yazmamiz isteniyordu.

Sayisal veri varsa numerik (tansiyon olcumu gibi)
Tansiyonu yüksek mi dusuk mu (arada sayısal bi kiyaslama olduğu için) olculuyorsa ordinal
Yuksek tansiyonu olanlar kadin mi erkek mi (cinsiyet sayisal bir veri olmadigindan) diye ayrılıyorsa nominal skalada elde ediliyor.